Help! De klok wordt weer verzet. Hoe voorkom ik een winterdip?

Wintertijd betekent dat in de nacht van zaterdag 30 op zondag 31 oktober de klok een uur achteruit gaat. En over vijf maanden, op 27 maart 2022, gaat de klok weer een uur vooruit: de zomertijd. En voor degene die zich nu afvragen: hoe kan ik dit onthouden? In het voorjaar gaat de klok VOORuit, in het najaar gaat de klok ACHTERuit. Dus dat betekent voor nu dat je een uur extra hebt. Veel mensen ervaren dit als positief. De voordelen van dit uurtje extra slaap blijkt slechts beperkt te zijn. Het is handiger voor je lichaam en geest om er geen gebruik van te maken. Je kunt beter zaterdagavond een uur langer op blijven en dan op je 'normale tijd’ opstaan. Sta je om 07:30 uur op, dan doe je dat nu ook.

 

Depressie

Los van het bioritme, wat een aantal dagen na het verzetten van de klok verstoort is, hebben we tijdens de wintermaanden meer kans op chronische vermoeidheid en depressie: de zogenaamde winterdip. Vooral januari en februari zijn hierbij zwaar. Het gebrek aan zonlicht maakt dat we te weinig vitamine D aanmaken. Doorgaans hebben we ook meer trek in zoetigheid en koolhydraatrijk voedsel. Dit heeft aan de ene kant te maken met een tekort aan gelukshormoon serotine wat zorgt voor extra eetlust. Daarnaast zijn we bij kou meer geneigd eten om ons lichaam op temperatuur te houden. Dat vraagt meer energie.

 

Mmh, als ik dit lees word ik niet zo happy, hoor ik je zeggen. Dat kan ik me voorstellen. Daarom een paar tips die je helpen om deze winterdip tegen te gaan.

 

Tip 1: Ga naar buiten

Probeer je zoveel mogelijk bloot te stellen aan natuurlijk daglicht of lux. Zelfs als het bewolkt is of regent, is daglicht vele malen effectiever dan kunstlicht. Het zorgt ervoor dat je het weinige lux wat er is, toch nog opvangt. Maak bijvoorbeeld een ochtendwandeling of ga rond lunchtijd even naar buiten. Niet in de gelegenheid om naar buiten te gaan? Ga dan zo dicht mogelijk bij het raam zitten.

 

Tip 2: Neem extra vitamine D

Neem extra vitamine D. Eet bijvoorbeeld meer vette vis tijdens de wintermaanden. Dit is een natuurlijke bron van vitamine D. Vermijd zoetigheid en beperk koolhydraatrijke maaltijden zoals wit brood en witte rijst en eet vooral volkorenproducten. Eventueel kan je ook vitamine D innemen via supplementen.

 

Tip 3: Zorg voor regelmaat

Dat klinkt saai zeg: zorg voor regelmaat. Uit onderzoek blijkt echter dat regelmaat en routinematige activiteiten 10 keer minder mentale energie kosten dan niet-routinematige activiteiten. Je bespaart op deze manier veel energie. Zorg dus dat je op vaste tijden naar bed en uit bed gaat en op vaste tijdstippen eet.

 

Bonustip: ’s ochtends veel, ’s avonds weinig licht

Zorg er ’s morgen bij het opstaan voor dat je zoveel mogelijk licht naar binnenlaat. Schuif de gordijnen open en laat het lichaam weten dat de dag is begonnen. Een lichtwekker of wake-up light kan je helpen om een natuurlijke zonsopgang te creëren. Zorg in de avond juist voor weinig licht. Dim de lampen en maak gebruik van het blauwe lichtfilter op je telefoon. Nog mooier is om je smartphone of tablet twee uur voordat je gaat slapen helemaal niet meer te gebruiken. Je lichaam maakt dan voldoende melatonine aan om goed in slaap te vallen.

 

Schrale troost

Eén troost: wennen aan de wintertijd gaat over het algemeen wel wat sneller dan wennen aan de zomertijd. Met de wintertijd duurt de dag voor je gevoel namelijk een uur langer, wat sneller went dan de dat de dag een uur korter is. Dus misschien valt die winterdip voor jou wel mee. En anders weet je ons te vinden.

 

dhr. W. (Wouter) Bunt, Trainer en consultant